Health Encyclopedia
Search Clinical Content Search Health Library
A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z A-Z Listings

Bệnh thiếu máu

Bệnh thiếu máu là tình trạng xảy ra khi cơ thể quý vị không có đủ hồng huyết cầu (RBC) khỏe mạnh. RBC là bộ phận của máu mang ôxy đi khắp cơ thể. Một loại protein có tên là hemoglobin cho phép RBC của quý vị hấp thụ và giải phóng ôxy. Không có đủ RBC hay hemoglobin, cơ thể quý vị không có đủ ôxy. Sau đó các triệu chứng của bệnh thiếu máu có thể xảy ra.

Mặt cắt của mạch máu với lượng hồng huyết cầu bình thường. Bên dưới là mặt cắt khác của mạch máu cho thấy số lượng hồng huyết cầu ít hơn rất nhiều do bệnh thiếu máu.

Các triệu chứng của bệnh thiếu máu?

Một số người bị bệnh thiếu máu không có triệu chứng gì. Nhưng hầu hết mọi người đều có các triệu chứng từ nhẹ đến nặng. Tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của bệnh thiếu máu, các triệu chứng có thể diễn ra từ từ hoặc nhanh. Các triệu chứng có thể bao gồm:

  • Vô cùng mệt mỏi (mệt mỏi)

  • Sự yếu ớt

  • Da tái

  • Thở dốc

  • Cảm thấy chóng mặt hoặc ngất xỉu

  • Tim đập nhanh hoặc bất thường

  • Khó thực hiện lượng hoạt động bình thường

  • Vàng mắt, da hoặc miệng và nước tiểu sẫm màu (vàng da)

  • Đau đầu

  • Tay hoặc chân lạnh

  • Đau ngực

  • Tiếng đập hoặc tiếng rít trong tai quý vị

Nguyên nhân của bệnh thiếu máu?

Bệnh thiếu máu có thể xảy ra khi cơ thể quý vị:

  • Mất quá nhiều máu

  • Không tạo đủ RBC

  • Phá hủy RBC với tốc độ nhanh hơn so với thay thế chúng

  • Không tạo ra lượng hemoglobin bình thường trong RBC của quý vị

Những vấn đề này có thể xảy ra vì nhiều lý do, bao gồm:

  • Tình trạng đã có từ khi sinh ra (bẩm sinh hoặc di truyền). Bao gồm bệnh hồng cầu hình liềm hoặc bệnh thalassemia.

  • Chảy máu nhiều vì bất kỳ lý do gì. Lý do này bao gồm chấn thương, phẫu thuật, đẻ hoặc thậm chí là kinh nguyệt ra nhiều máu.

  • Thiếu một số chất dinh dưỡng. Chúng có thể bao gồm sắt, folate hoặc vitamin B-12.

  • Một số tình trạng lâu dài (mạn tính). Chúng bao gồm bệnh gan, tiểu đường, viêm khớp dạng thấp hoặc bệnh thận.

  • Một số bệnh nhiễm trùng mạn tính. Những bệnh này bao gồm bệnh lao hoặc HIV.

  • Ung thư.

  • Tiếp xúc với một số loại thuốc. Bao gồm cả các loại thuốc hóa trị.

Có các loại bệnh thiếu máu khác nhau. Chuyên gia chăm sóc sức khỏe có thể cho quý vị biết thêm về loại bệnh thiếu máu quý vị đang mắc phải và nguyên nhân gây ra.

Bệnh thiếu máu được chẩn đoán như thế nào?

Để chẩn đoán bệnh thiếu máu, chuyên gia chăm sóc sức khỏe của quý vị yêu cầu làm xét nghiệm máu. Những triệu chứng này có thể bao gồm:

  • Tổng phân tích tế bào máu (CBC). Xét nghiệm này đo số lượng các loại tế bào máu khác nhau.

  • Phết máu. Xét nghiệm này kiểm tra kích thước và hình dạng của tế bào máu. Để làm xét nghiệm này, một giọt máu được quan sát dưới kính hiển vi. Một thuốc nhuộm màu được sử dụng để làm cho tế bào máu dễ nhìn hơn.

  • Phân tích sắt. Xét nghiệm này đo lượng sắt trong máu quý vị. Cơ thể quý vị cần sắt để sản xuất hemoglobin trong RBC.

  • Phân tích Vitamin B-12 và folate. Xét nghiệm này kiểm tra một số thành phần giúp RBC có kích thước và hình dạng bình thường.

  • Xét nghiệm hồng cầu lưới. Xét nghiệm này đo lượng hồng cầu non (chưa trưởng thành) mới mà tủy xương của quý vị tạo ra.

  • Điện di hemoglobin. Xét nghiệm này kiểm tra các vấn đề với hemoglobin trong RBC của quý vị.

  • Mức lactate dehydrogenase (LDH) và haptoglobin. Những xét nghiệm này kiểm tra lượng chất trong máu của quý vị gọi là LDH và haptoglobin. Cả mức LDH và haptoglobin đều có thể bất thường với một loại thiếu máu phá hủy hồng cầu (thiếu máu tán huyết).

  • Chọc hút tủy xương và sinh thiết. Các xét nghiệm này được hoàn thành cùng lúc và đánh giá tủy xương nơi hồng cầu được tạo ra.

Bệnh thiếu máu được điều trị như thế nào?

Điều trị thiếu máu dựa vào loại bệnh thiếu máu, nguyên nhân, và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng. Điều trị có thể bao gồm:

  • Thay đổi chế độ ăn. Việc thay đổi chế độ ăn bao gồm tăng lượng một số loại chất dinh dưỡng trong chế độ ăn, chẳng hạn sắt, vitamin B-12, hay folate. Chuyên gia chăm sóc sức khỏe của quý vị cũng có thể kê thuốc bổ sung chất dinh dưỡng.

  • Thuốc. Một số loại thuốc điều trị nguyên nhân gây bệnh thiếu máu. Các thuốc khác giúp tạo RBC mới hoặc làm giảm các triệu chứng. Nếu thuốc là nguyên nhân gây ra bệnh thiếu máu, quý vị có thể cần chấm dứt hoặc thay đổi thuốc.

  • Truyền máu. Thay một số máu có thể làm tăng số lượng RBC khỏe mạnh trong cơ thể quý vị.

  • Phẫu thuật. Trong một số trường hợp, nhà cung cấp dịch vụ của quý vị có thể thực hiện phẫu thuật để điều trị nguyên nhân nền gây thiếu máu. Nếu quý vị cần phẫu thuật, nhà cung cấp dịch vụ sẽ giải thích quy trình và đưa ra những rủi ro cũng như lợi ích cho quý vị.

Có lo lắng lâu dài gì?

Nếu quý vị mắc một số loại bệnh thiếu máu nhất định, quý vị có thể hy vọng hồi phục hoàn toàn sau điều trị. Nếu quý vị có các loại bệnh thiếu máu khác (đặc biệt là loại bệnh bẩm sinh), quý vị cần kiểm soát nó suốt đời. Nhà cung cấp của quý vị có thể cho quý vị biết thêm.

Online Medical Reviewer: Marianne Fraser MSN RN
Online Medical Reviewer: Rita Sather RN
Online Medical Reviewer: Susan K. Dempsey-Walls RN
© 2000-2025 The StayWell Company, LLC. All rights reserved. This information is not intended as a substitute for professional medical care. Always follow your healthcare professional's instructions.
Powered by Krames
About StayWell